اکوایران:رئیس مجتمع پدافند غیرعامل دانشگاه صنعتی مالک اشتر، فضاهای زیرزمینی را بخشی از ساختار تاب‌آور شهری دانست که باید فراتر از جنبه‌های خدماتی و کالبدی، با نگاه به عدالت اجتماعی و رفاه جمعی توسعه یابند. در همین راستا، مجتبی عراقی‌زاده، سرپرست مرکز پژوهشی شهرسازی دفاعی، خواستار تجهیز مترو، پارکینگ‌ها و تونل‌ها به‌عنوان پناهگاه‌های شهری با تأمین حداقل امکانات فنی و مالی شد.
ششمین جلسه هم‌اندیشی دانشگاه علمی کاربردی شهرداری تهران با محوریت «ایمنی، امنیت و پدافند غیرعامل در نظام مدیریت کلان‌شهری ایران» برگزار شد.محمدحسین بوچانی، رئیس هیئت اندیشه‌ورز موسسه آموزش علمی کاربردی شهرداری تهران، در این نشست به موضوع مهم مغفول مانده ایمنی شهری پرداخت و گفت: «متأسفانه ایمنی شهری در نظام برنامه‌ریزی کشور همواره در حاشیه قرار داشته، در حالی که توسعه پایدار بدون ایمنی ممکن نیست.»
وی با اشاره به سند راهبردی «طرح جامع شهر تهران» که مقاوم‌سازی در برابر سوانح را یکی از شش اولویت اساسی خود قرار داده، افزود: «با وجود اسناد بالا دستی، بسیاری از برنامه‌های کلیدی مرتبط با مدیریت بحران و ایمنی هنوز اجرایی نشده‌اند که علت آن ذات زیرساختی و دیر بازده بودن این پروژه‌هاست.»
بوچانی در ادامه، به حادثه پلاسکو و اهمیت آموزش و فرهنگ‌سازی ایمنی اشاره کرد و تأکید کرد که راهکارهای کوتاه‌مدت کافی نیست و باید راهنمای عملیاتی جامعی تدوین شود تا همه دستگاه‌ها بتوانند آن را به عنوان مرجع تخصصی در مدیریت بحران شهری به کار گیرند.
فضای عمومی ایمن؛ شرط حیات و پویایی شهر
جابر دانش، رئیس مرکز مطالعات و تدوین آئین‌نامه‌های فنی پدافند غیرعامل، به اهمیت طراحی فضاهای شهری با رویکرد ایمنی و تاب‌آوری اشاره کرد و گفت: «فضاهای شهری باید دسترسی‌پذیر، فعال و قابل دفاع باشند تا بتوانند در برابر تهدیدات انسانی و طبیعی از شهروندان حفاظت کنند.»
او افزود: «فضاهای زیرسطحی شهری نقش مکملی برای پاسخگویی به نیازهای اسکان اضطراری و ایمنی در شرایط بحران ایفا می‌کنند و باید به صورت یکپارچه و با رعایت استانداردهای فنی توسعه یابند.»
محمدعلی نکوئی، رئیس مجتمع پدافند غیرعامل دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تأکید کرد: «فضاهای زیرزمینی باید با رویکردی فراتر از کالبدی و خدماتی به عنوان بخشی از ساختار تاب‌آوری شهری دیده شوند و عدالت اجتماعی و رفاه جمعی در توسعه آن‌ها لحاظ گردد.»
مجتبی عراقی‌زاده، سرپرست مرکز پژوهشی شهرسازی دفاعی، پیشنهاد داد که ظرفیت فضاهای زیرزمینی مثل مترو، پارکینگ‌ها و تونل‌ها برای پناهگاه‌ها بررسی و تجهیز شوند. وی افزود: «اولویت‌بندی و تأمین امکانات حداقلی فنی و مالی برای این فضاها باید در دستور کار فوری قرار گیرد.»
سولماز ارژنگی، پژوهشگر مدیریت ریسک، با تفکیک مفاهیم جمعیت و ازدحام، هشدار داد: «وقتی تراکم جمعیت به بیش از ۵ نفر در متر مربع برسد، شرایط بحرانی می‌شود و خطر بروز فجایع انسانی به شدت افزایش می‌یابد.»
او افزود: «عدم مدیریت صحیح و فقدان مسیرهای تخلیه اضطراری، از دلایل اصلی وقوع چنین حوادثی است که باید با شبیه‌سازی‌های تخصصی و برنامه‌ریزی دقیق پیشگیری شود.»
Tuesday, 10 June , 2025