به گزارش خبرآنلاین، مهرداد خدیر در یادداشتی در عصر ایران نوشت:  گزارش تازه درباره کیفیت اینترنت در ایران نشان می‌دهد وضعیت اینترنت در ایران تنها از کوبا، ترکمنستان، آنگولا و کنگو بهتر است! 

بخش دردآور گزارش تنها این نیست که نام ایران در کنار کشورهایی قرار گرفته که گرفتار جنگ داخلی یا فقر گسترده یا حکم‌رانی‌های فروریخته و از هم گسیخته‌اند. حتی به خاطر تحریم‌ها هم نیست بلکه دلیلی دارد که قابل کنترل است و به بیان دیگر خودمان به دست خودمان آبروریزی یا آبروبری کرده‌ایم و آن هم فیلترینگ و محدودیت‌های ناشی از آن است و تازه اینها در حالی است که ۸۶ درصد کاربران اینترنت در ایران از فیلترشکن استفاده می‌کنند و بد نیست بدانیم قبل از ۱۴۰۱ به میزان کمتری بوده است.
 
قصه اینترنت در ایران وضعیت شگفت‌آوری پیدا کرده است: از یک سو وزارت ارتباطات از افزایش پهنای باند و توسعۀ زیر ساخت سخن می‌گوید که درست هم هست و از جانب دیگر نهادهایی برای فیلتر کردن و بستن می‌کوشند! از منظر بیرونی شاید ملانصرالدین که تازگی‌ها بر سر حکایتی دیگر بر سر زبان ها افتاد هم به خنده افتد که چرا خودشان با خودشان چنین می‌کنند؟ 

استفاده ۸۶ درصد از کاربران از فیلترشکن کافی است تا فیلترکنندگان را به این نتیجه برساند که دست از شکار باد بردارند و جدای این فیلترشکن به معنی آن است که مستهجن‌ترین سایت‌ها که در جاهای دیگر دنیا هم فیلتر می‌شوند اینجا باز شود!

استفاده از فیلترشکن راه نفوذ را هم باز می‌گذارد و شبکه را آلوده کرده اما برخی از اعضای شورای عالی فضای مجازی همچنان بر استمرار فیلترینگ اصرار دارند!

دهه ۵۰ خورشیدی مرحوم پدربزرگ تلویزیون مبلۀ بلر را در اتاقی گذاشته و درِ آن را قفل کرده بود تا نوه‌ها در پیش از ظهر تابستان با کانال آمریکایی در معرض تصاویری قرار نگیرند که او نمی‌پسندید. کلید آن اما از جنس کلید در و پنجره نبود و از آن کلید بوفه‌ای‌ها بود که همه به هم می‌خورد و ما همه یکی در خانه داشتیم و تماشا می‌کردیم. پای پدربزرگ درد می‌کرد و نمی‌توانست زیاد از پله بالا بیاید و یک بار صبح قفل می‌کرد و می‌رفت و نمی دانم چرا با خود نمی اندیشید اگر او قفل کرده چگونه باز شده است!

داستان فیلترینگ البته پیچیده‌تر است ولی این آمار هم قابل توجه است که استفاده جوانان زیر ۳۰ سال از فیلتر شکن به ۹۴ درصد می‌رسد.

این گزاره‌ها به معنی آن است که بر کاری بس عبث همچنان اصرار می‌شود و وقت وزیری که نوبت قبل نوشتم متخصص هوش مصنوعی است و می‌تواند صرف تمرکز بر ارتباطات یا تخصص خود شود به این امر اختصاص یافته تا ثابت کند فیلترینگ بی‌فایده است و جز ناراضی‌تراشی ثمری ندارد و هزینه مضاعفی به خانواد ها تحمیل می کند که در صورت نبود آن حاضرند همین پول را به خدمات داخلی اینترنت اختصاص دهند.

جدای اینها شبکه را آلوده کرده ولی این نوشته بر نکتۀ دیگری تأکید دارد و آن آبروبری ملی است.  این که در بحث اینترنت رده سه چهار کشور آخر قرار داریم چه تصویری از ایران نزد جهانیان ترسیم می‌کند؟

همین حالا که موضوع چهار صفر از پول ملی مطرح است همه می‌دانند تاثیر اقتصادی ندارد یعنی قدرت خرید را زیاد نمی‌کند و از تورم نمی‌کاهد و تنها نتیجۀ آن را آسان شدن عملیات حسابداری و مالی ذکر می‌کنند ولی یک دلیل پنهان و واقعی و ملی دارد که بالصراحه اعلام نمی‌شود ولی به این نوشته مربوط است و آن هم این است که با حذف چهار صفر رتبه برابری ایران با ارزهای معتبر جهانی ولو از حیث ظاهری بالا می‌آید قعر جدول نمی مانیم و از این منظر ریال از این خاک بر سری بیرون می‌آید و دیگر نمی‌گویند ضعیف ترین پول جهان یا در زمره ضعفاست.

این وضعیت را که حاصل تورم است و تازه بخشی از آن باافزایش دستمزد جبران شده ( مثلا حقوق ۳۰ هزار تومانی ۳۰ سال قبل به ۱۰ تا ۲۰میلیون تومان رسیده) تحمل نمی‌کنیم و می گوییم آبروی ایران را می‌برد و چهار صفر را برداریم تا به جای این که یک دلار معادل ۹۰۰۰۰۰ریال ( ۹ با پنج تا صفر) باشد یک دلار برابر با ۹۰ ریال باشد و جای ما در جدول آن پایین‌ها نباشد. تازه این در حالی است که حذف صفرها باید با افزایش دستمزد و بهبود قدرت خرید همراه باشد و چنین نشانه هایی در دست نیست و بیشتر کاری ظاهری و نمایشی و نهایتا تسهیل حسابداری است نه بیشتر.

رفع فیلترینگ اما قطعا نتایج واقعی تری به نسبت حذف چهار صفر دارد. چون فیلترینگ کاری است که خودمان با خودمان کرده‌ایم و توطئه استکبار جهانی و صهیونیسم بین الملل و ارتجاع منطقه نبوده است. (این ارتجاع منطقۀ آخری بی‌خود بود چون قرار است با کشورهای منطقه دوست باشیم)

اگر حذف چهار صفر به صورت نمایشی کمی صورت‌مان را سرخ می کند رفع فیلترینگ اما به شکل واقعی به بهبود کیفیت می‌انجامد و همان گونه که ۱۰۰ شرکت فناور فعال در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات یادآور شده اند ایجاد محدودیت‌های گسترده نه تنها تا کنون هیچ انتفاعی برای کشور ایجاد نکرده بلکه برعکس، باعث ترویج استفاده از فیلترشکن های خطرناک شده است. سوق دادن کاربران به این تصمیم علاوه بر تحمیل هزینه‌های اضافه به سبد خانوار، باعث آلودگی شبکه و از آن مهم‌تر رخ‌دادهای ضدامنیتی شده است. تا جایی که بی گمان اسراییل از آن سوء استفاده کرده و یکی از دریچه های نفوذ بوده است.

رییس جمهور پزشکیان که قول داده بود به نظرات کارشناسان بها دهد اکنون می‌شنود هم وزیر او با ادامه این کار مخالف است و هم  متخصصان حوزه شبکه و اینترنت با تأکید برامنیت سایبری پرسیده‌اند در وضعیت تهدیدهای امنیتی، چه معیارهای فنی‌یی برای ارزیابی ضرورت محدودسازی دسترسی اینترنت در نظر گرفته می‌شود؟  آنان گفته اند کنجکاوند بدانند چگونه می توان بین نیازهای امنیتی و حقوق دیجیتال شهروندان تعادل برقرار کرد و چه فرآیندهای تصمیم‌گیری و ارزیابی ریسک در این موارد دنبال می‌شود؟  

به بخشی از نتایج تازه‌ترین نتایج نظرسنجی مشترک کمیسیون اینترنت و زیرساخت انجمن تجارت الکترونیک و مرکز افکارسنجی ایسپا در خرداد امسال در ابتدا اشاره شد ولی بر هر یک که انگشت می‌گذاریم نشان می‌دهد استمرار فیلترینگ جز خودزنی و آبرو بری ملی نیست. نتایجی از این دست:

•  اینستاگرام پرکاربردترین پلتفرم میان ایرانی‌هاست 
•  ۸۶ درصد از کاربران اینترنت از فیلترشکن استفاده می کنند
•  اینستاگرام انتخاب اول ۶۳درصد از کاربران اینترنت است
• ۲.۶۲ درصد از کاربران پیش از سال ۱۴۰۱ و فیلتر شبکه‌های اجتماعی مانند تلگرام و یوتیوب و … از فیلترشکن و پروکسی ها استفاده نمی کردند!
• ۶۰ درصد از آنهایی که از شبکه‌های اجتماعی به عنوان منبع درآمد استفاده می کردند، اینستاگرام مهم ترین بستر کسب درآمدشان است 
• ۸.۹۳ درصد از جوانان زیر ۳۰ سال ایرانی از فیلترشکن استفاده می کنند 

چون این یادداشت تخصصی نیست و بر وجوه فنی تأکید ندارد به اینترنت طبقاتی نمی‌پردازم که با داعیه عدالت سازگار نیست و نشان تبعیض است و به میزانی که تبعیض اعمال شود عدالت رخت برمی‌بندد و تنها نتیجه آن رفع محدودیت از اصنافی است که صدای بلندتری دارند و عامه را متقاعد نمی‌کند. 

چون کل داستان سیاسی است و اعضای مخالف شورای عالی فضای مجازی به دلایل سیاسی لج بازی می‌کنند و مانع رفع فیلترینگ می‌شوند جا دارد رییس جمهوری با زبان سیاسی آنان را توجیه کند که خوب نیست نام کشور ما در کنار کوبا و ترکمنستان و آنگولا و سودان مطرح شود!

یا از منظر امنیتی توضیح دهد اسراییل چگونه از این اختلالات و از نیاز مردم به استفاده از فیلترشکن‌ها استفاده می کند و در واقع در جنگ ۱۲ روزه بهره برده است. یا از حیث اخلاقی یادآور شود نه تنها با این کار مانع دست‌رسی نوجوانان نشده‌ایم که به عکس کار به جایی رسیده که دختر و پسر نوجوان برای پدر و مادر یا حتی پدربزرگ و مادربزرگ فیلترشکن نصب می‌کنند!

حتی وقتی شاعر می‌گوید  “هرگز کسی این گونه فجیع به کشتنِ خود برنخاست” در ادمه می‌آورد: “که من به زندگی نشستم!” در این فقره اما مشخص نیست چرا جماعتی اصرار دارند دست از کشتن آبروی ملی برندارند!

یکی باید به اینها حالی کند اگر اینترنت را شر می‌دانید برای مقابله آن هم با این شیوه‌ها دیر شده چون هم چوب را دارید می‌خورید و هم پیاز را. هم خلق‌الله با فیلتر شکن دور می‌زنند و هم انگ محدودیت بر شما می‌نشیند و هم هزینه اضافی تحمیل می‌شود و اگر همان اوایل دهه ۷۰ کاری می‌کردید شاید ثمر می‌داد. به زبان استعاری جلوی هیتلر را در مونیخ باید می‌گرفتید هر چند که اینترنت هیتلر نیست و اتفاقا به جهان پیرامونی امکان رقابت و حضور در صحنه داده است.

اینستاگرام تنها شبکه‌ای برای جلوه‌گری و نمایش نمودها به جای بودهای واقعی نیست. همین دیروزرفیق ما در صفحۀ یک پیرزن روستایی بهترین خوراکی‌ها را با قیمت بسیار مناسب سفارش داد و قرار شد بفرستد و مگر عدالت جز توزیع فرصت‌هاست؟

به عنوان یادداشت بازمی‌گردم. واقعا از این که نام بلند ایران در کنار توسعه نایافته ترین کشورهای جهان قرار گیرد بر خود نمی‌لرزید؟

۲۴ سال قبل وقتی در دی ۱۳۸۰ جرج بوش پسر از سه کشور ایران و کره شمالی و عراق به عنوان محور شرارت یاد کرد جایی نوشتم بخش دردناک‌تر قضیه این است که بین ما و عراقی که ۸ سال در جنگ بوده‌ایم آخر چه اشتراکی است که کنارهم آورده است؟

نمی‌توان از صبح تا شب در صدا و سیما ایران ایران و وطن وطن کرد و به ذکر نام ایران در کنار آنگولا و سودان اهمیت نداد.  داستان آب دست شما نیست، در برق هم سرمایه گذاری کافی نشده و عجالتا باید ساخت با اینترنت چرا این گونه می‌کنند؟ می‌دانیم رییس جمهور و وزیر ارتباطات موافق این وضع نیستند ولی همچنان باید از شورایی که به جای مجلس قانون‌گذاری می‌کند بخواهند پایشان را از روی سیم اینترنت بردارند و خیال نکنند اگر چنین کنند موضوعیت و هویت‌شان در این شورا زیر سؤال می رود.

کافی است به آبروی ملی بیندیشند و کمی از آب رفته را به جوی بازگردانند. این دیگر آب نیست که چون آسمان بخیل شده و بر خلاف پیشینیان نزولات را نه در قنات که در سد و زیر تابش آفتاب نگاه می‌داریم تا تبخیر شود باید در انتظار ایرانی تشنه باشیم یا مثل برق نیست که قابل ذخیره سازی نیست و همین است که هست. چون در قضیه اینترنت خودمان با خودمان کرده‌ایم!

۵۸۵۸