در حالی که تابستان به روزهای گرم خود رسیده، منابع آبی استان تهران و البرز با یکی از سخت‌ترین شرایط سال‌های اخیر مواجه شده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان بارندگی در سال آبی جاری نه‌تنها کمتر از حد نرمال بوده، بلکه در مقایسه با دوره‌های مشابه نیز کاهش قابل توجهی داشته است.
به‌گزارش اکوایران، اطلاعات منتشر شده از وضعیت سدهای پنج‌گانه تأمین‌کننده آب تهران و مناطق اطراف، از کاهش میانگین ۴۷ درصدی ذخایر این سدها نسبت به سال گذشته حکایت دارد. سد امیرکبیر با ۵۸ درصد کاهش، در بدترین وضعیت قرار گرفته و پس از آن سدهای لار، طالقان، لتیان و ماملو نیز کاهش‌هایی بین ۳۲ تا ۴۷ درصد را تجربه می‌کنند. این کاهش در شرایطی اتفاق افتاده که بارندگی‌ها در استان تهران نسبت به میانگین بلندمدت، حدود ۴۴ درصد کمتر بوده و سال آبی جاری در جایگاه دومین سال کم‌بارش ۵۷ سال اخیر قرار گرفته است.
از سوی دیگر، کاهش ۴۳ درصدی ورودی آب به سدهای کشور نیز نشانه‌ای جدی از تداوم خشکسالی در ابعاد ملی است. اگرچه مدیریت رهاسازی آب از مخازن باعث شده عقب‌ماندگی در حجم ذخیره‌شده به ۲۶ درصد محدود شود، اما همچنان ظرفیت پرشدگی سدهای کشور تنها حدود ۴۶ درصد اعلام شده است.
در پی افزایش دمای هوا و رشد ناگهانی مصرف در ساعات پیک، برخی مشترکان در تهران با نوسانات فشار آب مواجه شده‌اند. در این بین شرکت آبفای استان تهران ضمن رد هرگونه برنامه‌ریزی برای قطعی آب، اعلام کرده این نوسانات عمدتاً ناشی از رشد مصرف و گرمای شدید است. با این حال، از شهروندان خواسته شده با کاهش دست‌کم ۲۰ درصدی مصرف، از افت فشار و احتمال بحران در هفته‌های آتی پیشگیری کنند.
در گزارش ایسنا آمده است در چنین شرایطی، وزارت نیرو با اجرای پروژه‌هایی نظیر خط دوم انتقال آب از سد طالقان به تهران، کرج و قزوین، تلاش دارد بخشی از کمبودهای پیش رو را جبران کند. با این حال، مسئولان تأکید دارند که حتی با پیشرفت این پروژه‌ها، بدون همراهی جدی مردم در کاهش مصرف، عبور از شرایط بحرانی ممکن نخواهد بود.
راهکارهای پیشنهادی برای مدیریت مصرف آب
برای عبور از این مقطع بحرانی، همراهی مردم به اندازه اجرای پروژه‌های بزرگ ملی اهمیت دارد. برخی راهکارهای عملی و ساده برای کاهش مصرف آب در شرایط فعلی در بخش خانگی شامل کاهش مدت زمان دوش گرفتن به کمتر از ۵ دقیقه، استفاده از سر دوش‌های کم‌مصرف، نصب مخزن ذخیره آب و پمپ برای مقابله با افت فشار در ساعات پیک، استفاده از ماشین لباسشویی و ظرف‌شویی تنها با بار کامل، پرهیز از شستن خودرو و حیاط با شلنگ آب، جمع‌آوری و استفاده مجدد از آب خاکستری (مانند آب شست‌وشوی میوه‌ها) می‌شود.
همچنین در بخش عمومی و اداری می‌توان با خاموش کردن آب در سرویس‌های بهداشتی عمومی در ساعات غیرکاری، آموزش و اطلاع‌رسانی در سازمان‌ها و مدارس درباره صرفه‌جویی و بررسی نشت احتمالی لوله‌ها در ساختمان‌های اداری و تجاری و در فضای سبز شهری و خانگی با آبیاری در ساعات خنک روز (صبح زود یا شب) برای کاهش تبخیر، جایگزینی چمن با گیاهان مقاوم به کم‌آبی و استفاده از سامانه‌های آبیاری قطره‌ای به‌جای شلنگ یا آب‌پاش می‌توان میزان مصرف آب را کاهش داد.
در نهایت، به نظر می‌رسد تهران و بسیاری از نقاط کشور در سال جاری نه‌تنها با کاهش بارندگی، بلکه با آزمونی برای تاب‌آوری در مدیریت مصرف منابع آبی مواجه شده‌اند؛ آزمونی که بدون تغییر در رفتار مصرفی شهروندان و سیاست‌های بالادستی و همچنین اجماع سازمان‌های ذی‌ربط عبور از آن دشوار خواهد بود.
Monday, 14 July , 2025